Je hebt waarschijnlijk al gehoord over “endometriose” en misschien heb je een al idee over wat het is. De meesten onder ons kennen deze aandoening niet. Wereldwijd treft endometriose ongeveer 190 miljoen vrouwen en meisjes. Endometriose is niet alleen vervelend tijdens het dagelijkse leven. Endometriose kan ook de kansen op een zwangerschap verminderen. Daarom verdient het onze aandacht.
Endometriose – Wat is het?
De baarmoeder is aan de binnenkant bedekt met slijmvlies. Dit baarmoederslijmvlies (of endometrium) kan ook elders beginnen groeien: zoals in de eierstokken of in de eileiders. Net zoals het slijmvlies in de baarmoeder reageert het slijmvlies buiten de baarmoeder op hormonale veranderingen tijdens de menstruatiecyclus. Het slijmvlies breekt af onder invloed van hormonen en er ontstaat een bloeding. Als deze bloeding in de buik onstaat, leidt dit tot ontsteking, littekens en zwelling van de weefsels rond het slijmvlies.
Endometriose treft vrouwen van iedere leeftijd. Momenteel bestaat er geen remedie tegen endometriose, maar er zijn een reeks behandelingen die de aandoening op lange termijn draaglijker kunnen maken.
Wat zijn de verschillende gradaties bij endometriose?
Doorgaans spreekt men van 4 gradaties bij endometriose: van “minimaal”(graad 1) tot “sterk” (graad 4).
Het benoemen van de verschillende stadia heeft niet noodzakelijk iets te maken met de impact van de endometriose op uw leven: zo kan bv iemand in stadium 1 meer pijn hebben dan iemand in stadium 4.
Het benoemen van de verschillende stadia heeft te maken met de afwijkingen die gevonden worden bij lichamelijk onderzoek, echo of MRI: de verspreiding van het baarmoederslijm, of andere organen zijn aangetast en of de eileiders verstopt zijn.
Vermoed je dat je endometriose hebt?
Maak dan een volledig lijstje met de symptomen die mogelijk kunnen wijzen op endometriose. Leg dit lijstje voor aan uw arts.
Een “symptomendagboek” kan nuttig zijn om bij te houden wanneer welke symptomen zijn opgetreden. Je arts kan aan de hand van dit dagboek ontdekken of er zich patronen voordoen in het verloop en ook nagaan of er specifieke triggers zijn.
Let vooral op het volgende:
- Heb je pijn in je onderbuik of je onderrug (bekkenpijn) die erger wordt tijdens de menstruatie? Als de pijn je weerhoudt om door te gaan met je dagelijkse activiteiten, noteer dit dan.
- Heb je pijn tijdens het vrijen? Als de pijn niet stopt bij gebruik van een glijmiddel, noteer dit dan.
- Heb je pijn als je naar ’t toilet gaat tijdens je menstruatie? Noteer dit.
- Moet je braken, heb je diarree of ben je geconstipeerd tijdens je menstruatie? Noteer dit
- Heb je bloed in je urine of ontlasting tijdens je menstruatie? Noteer dit
- Is het moeilijk om zwanger te worden?
- Bloed je hevig of langdurig tijdens je menstruatie? Noteer dit
Endometriose kan, naast de bovengenoemde kenmerken, ook een invloed hebben op je geestelijke gezondheid. In sommige gevallen is de endometriose dan zodanig aanwezig in je leven dat je verplicht bent om je doen en laten aan te passen. Dit kan leiden tot gevoelens van angst en depressie.
Soms manifesteert de endometriose zich bijna of helemaal asymptomatisch (je ervaart geen symptomen ): pas wanneer je zwanger wil worden, vormt de endometriose een belemmering.
De symptomen van endometriose komen dikwijls overeen met de symptomen van andere gezondheidsproblemen. Die gelijkenissen kunnen een reden zijn voor een moeilijke diagnosestelling. Doorgaans zal je arts je buik en vagina onderzoeken om andere oorzaken van buikpijn (zoals appendicitis of ontsteking van het buikvlies of peritonitis ) uit te sluiten. Andere technieken zoals een laparoscopie, een echografie of MRI-scan kunnen worden voorgesteld als het lichamelijk onderzoek geen uitsluitsel biedt.
Wat zijn de oorzaken van endometriose?
Momenteel zijn de oorzaken van endometriose niet bekend. Dat is gedeeltelijk de reden waarom er geen oorzakelijke behandeling bestaat. Men weet ook niet hoe de ontwikkeling van endometriose kan voorkomen worden. Meestal zijn de behandelingen gericht op het beperken van de symptomen, zoals het nemen van pijnstillers en het toepassen van vruchtbaarheidsbehandelingen.
Sommige theorieën beweren het volgende:
- Endometriose is erfelijk. Er zou meer kans zijn om endometriose te krijgen als je moeder, zus of dochter het heeft.
- Endometriose is het gevolg van een aantasting van het immuunsysteem. Het immuunsysteem verdedigt je lichaam tegen infecties en ziektes.
- Endometriose ontstaat als het gevolg van het transport van endometriumcellen via het lymfestelstel of de bloedbaan.
Deze theorieën zijn echter niet bevestigd. Het is tot nu toe nog onbekend wat de oorzaak van endometriose is. Sommige experten denken dat meerdere oorzaken aan de basis liggen bij de ontwikkeling van endometriose.
Men veronderstelt dat ongeveer 10% van de vrouwen en meisjes wereldwijd door endometriose is getroffen. Waarschijnlijk ligt dit aantal nog hoger omdat vele vrouwen geen toegang hebben tot gezondheidszorg en de diagnose dus niet gesteld kan worden. Ook bij vrouwen die wél toegang hebben tot gezondheidszorg, kan het zijn dat een foute diagnose gesteld wordt wegens gelijkenissen van de symptomen met andere ziekten.